Wat is er mis met het nabestaandenpensioen? Vijf vragen
Geplaatst op: 22-07-2019, 12:13:24
De vakbonden en werkgevers werken aan een manier om het nabestaandenpensioen te versimpelen, meldt de Volkskrant. Waarom is dit nodig? Vijf vragen.
- Hoe is het nu geregeld voor nabestaanden?
Voor de nabestaanden van een gepensioneerde is het wel goed geregeld: die krijgt doorgaans de rest van zijn of haar leven 70% van het pensioen van de overleden partner. Maar als iemand nog werkt en overlijdt, is het niet altijd in orde. Het verschilt per pensioenfonds.
Er bestaat een uitkering vanuit de overheid voor weduwen of weduwnaren: de Algemene Nabestaanden Wet (ANW). Dit is maximaal bijstandsniveau (70% van het minimumloon). Ook krijgen ouders van kinderen onder de 18 een bedrag.
Daarnaast bouwen werkenden via hun pensioenfonds een uitkering op voor de nabestaanden. Die krijg je als nabestaande ook als je de AOW-leeftijd nog niet hebt bereikt en je overleden partner evenmin.
Twee soorten
Er zijn nu twee soorten nabestaandenpensioen: op opbouwbasis en op risicobasis. Bij de eerste soort bouw je een persoonlijk potje op voor je nabestaanden, wat ook van jou blijft als je van baan wisselt, of tijdelijk niet (in loondienst) werkt. Hiermee is niet zo veel aan de hand.
Bij een pensioen op risicobasis, wat het meest voorkomt, is het anders. Dit vervalt als je van baan wisselt en naar een ander pensioenfonds gaat. De opbouw wordt dan meteen veel minder.
En wie als zzp’er begint, verliest alle aanspraak op nabestaandenpensioen en laat zijn partner dus met niets achter als hij/zij zelf niets regelt.
- Wat is het probleem?
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt luidde vorig jaar in deze krant al de noodklok om de pensioenregeling voor nabestaanden: die is chaotisch en ondoorzichtig.
Er bestaan grote verschillen tussen hoe het geregeld is voor nabestaanden bij pensioenfondsen, dit maakt het allemaal erg onoverzichtelijk. Ook bestaat er dus de kans dat nabestaanden er erg bekaaid afkomen als iemand van baan wisselt en bij de nieuwe werkgever niets regelt.
„Het grootste probleem is dat mensen vaak niet weten wat ze hebben geregeld voor hun nabestaanden. Ook is het een probleem dat zzp’ers meestal niets regelen”, zegt Theo Gommer, pensioenadvocaat van Gommer & Partners. „Maar dit plan is daar niet de oplossing voor.”
- Wat is het nieuwe plan?
Volgens de Volkskrant werken bonden en werkgevers op verzoek van minister Wouter Koolmees aan een simpeler systeem voor nabestaanden, dat meer recht doet aan de arbeidsmarkt van nu, waarin mensen regelmatig van baan wisselen. Het is geen plan om te bezuinigen op het nabestaandenpensioen.
Het plan op hoofdlijnen zou nu zijn om een nabestaande in totaal vijf jaarsalarissen te geven, mogelijk wordt dit nog deels afhankelijk gemaakt van het aantal dienstjaren. Een nabestaande zou er dan voor kunnen kiezen de uitkering in vijf jaar te laten betalen, waarmee er in de eerste periode geen terugval in inkomen is, of om de vijf jaarsalarissen in een levenslange uitkering te laten omzetten. De details worden deze zomer nog uitgewerkt.
Gommer sabelt het plan zonder nadenken neer. „Ik snap niet hoe ze dit hebben kunnen bedenken. Het enige goede aan dit plan is dat het eenvoudig is.”
De advocaat legt uit. „Kijk, normaal gesproken is het nabestaandenpensioen de helft van het salaris. Met vijf jaarsalarissen kun je dus tien jaar vooruit. Voor iemand die 66 is en vlak voor het pensioen staat, is tien jaar onvoldoende. Ook een 25-jarige die achterblijft met een jong kind heeft aan tien jaar niet genoeg. Tien jaarsalarissen is dan logischer.”
- Wat kun je zelf doen voor je nabestaanden?
Als je ergens uit dienst gaat, kun je ervoor kiezen een deel van je ouderdomspensioen om te zetten in nabestaandenpensioen. Ook kun je er bij je nieuwe werkgever voor kiezen een vrijwillige extra nabestaandenverzekering te nemen. Dat is niet heel duur: een paar tientjes bruto per maand.
Er bestaan ook andere verzekeringen om je nabestaanden goed achter te laten, zoals de levensverzekering. Een overlijdensrisicoverzekering sluit je af bij de hypotheek om ervoor te zorgen dat een partner in het huis kan blijven wonen na het overlijden van de ander. Denk goed na over wat je nabestaanden in de toekomst nodig hebben, en zoek uit wat er nu geregeld is. Het is goed mogelijk dat je je moet bijverzekeren.
- Wie zijn eigenlijk de nabestaanden?
Als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt, is het simpel: dat is de nabestaande. Ook minderjarige kinderen krijgen geld uit het nabestaandenpensioen: dit heet wezenpensioen. Het verschilt per pensioenfonds of kinderen dit krijgen tot 18, 21 of het einde van hun studie.
Maar als je niet getrouwd bent of geregistreerd als partners, maar bijvoorbeeld samenwoont, moet je je partner zelf aanmelden bij het pensioenfonds. Soms is een officiële samenlevingscontract nodig.
Ook ex-partners zijn nabestaanden en kunnen aanspraak maken op een deel van het nabestaandenpensioen. De huidige partner krijgt dan minder.
Bron: bijdrage van 22 juli 2019 van Marlou Visser op www.dft.nl